|
Getting your Trinity Audio player ready...
|
İçindekiler
Alzheimer’a Karşı Çığır Açan Keşif: Lityum Beyni Gençleştirebilir!
07 Ağustos 2025, 21:57 (TSİ) – Harvard Tıp Fakültesi ve Rush Üniversitesi’nden bilim insanlarının Nature dergisinde yayımlanan yeni bir araştırması, Alzheimer hastalığının gizemini çözmede büyük bir adım attı. Araştırmacılar, beyindeki lityum eksikliğinin Alzheimer’ın başlangıcında kritik bir rol oynadığını ve bu eksikliğin hafıza kaybı, amiloid plaklar ve tau yumakları gibi hastalığa özgü sorunları tetiklediğini ortaya koydu. Ancak daha da heyecan verici olanı, lityum orotat adı verilen bir lityum takviyesinin bu etkileri tersine çevirebileceği ve beyni adeta “gençleştirebileceği” bulgusu!
Lityum: Unutulmuş Bir Kahraman mı?
Lityum, 1970’lerden beri bipolar bozukluk tedavisinde kullanılan bir mineral olarak biliniyor. Uzun süre lityum kullanan kişilerde beyin yaşlanmasının yavaşladığı gözlemlenirken, içme suyunda eser miktarda lityum bulunan bölgelerde demans oranlarının daha düşük olduğu dikkat çekiyor. Bu yeni çalışma, lityumun beyin sağlığı için adeta bir “gizli vitamin” gibi çalıştığını ve eksikliğinin Alzheimer’ı tetikleyebileceğini kanıtlıyor.
Farelerde Mucizevi Sonuçlar
Araştırmacılar, fareler üzerinde yaptıkları deneylerde lityum orotat takviyesinin etkileyici sonuçlar verdiğini bildirdi. Hafızasını kaybeden yaşlı farelere verilen bu takviye, beyindeki amiloid plak oluşumunu azalttı, bilişsel fonksiyonları iyileştirdi ve hatta farelerin hafızasını genç yetişkin seviyesine geri döndürdü! Bu, mevcut Alzheimer ilaçlarının yalnızca plakları hedef almasına kıyasla, hastalığın tüm önemli patolojilerini ele alan yepyeni bir yaklaşım sunuyor.
İnsanlarda Durum Ne?
İnsan beyin dokularında yapılan analizler, Alzheimer hastalarının beyinlerinde lityum seviyelerinin belirgin şekilde düşük olduğunu gösterdi. Hafif bilişsel bozukluğu olan kişilerde ise lityumun amiloid plaklara “hapis” olduğu ve beyin tarafından kullanılamaz hale geldiği tespit edildi. Bu, lityum eksikliği ile plak birikimi arasında tehlikeli bir döngü yarattığını düşündürüyor.
Gelecek İçin Umut Verici Adımlar
Bu keşif, Alzheimer tedavisinde devrim yaratma potansiyeline sahip. Bilim insanları, lityum orotatın düşük dozlarda kullanılmasının yan etkileri en aza indirebileceğini ve hatta Parkinson gibi diğer nörodejeneratif hastalıkların tedavisinde de umut vadedebileceğini belirtiyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün 2025 verilerine göre 55 milyondan fazla insanı etkileyen Alzheimer’a karşı bu gelişme, erken teşhis ve tedavi için yeni kapılar aralayabilir.
Sen Ne Yapabilirsin?
Henüz bu tedavi insanlarda test aşamasında olsa da, sağlıklı bir yaşam tarzı ve doktor kontrolünde takviyeler Alzheimer riskini azaltmada yardımcı olabilir. Lityumun doğal kaynaklarını (örneğin bazı içme suları) araştıran uzmanlar, önleyici stratejiler üzerinde çalışıyor. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve zihinsel aktiviteyle beynini korumaya bugünden başlayabilirsin!
Kaynak
Bu çarpıcı bulgular, Nature dergisinde 6 Ağustos 2025’te yayımlanan “Lityum Eksikliği ve Alzheimer Hastalığının Başlangıcı” başlıklı makalede detaylıca ele alındı. Daha fazla bilgi için: Nature Makalesi.