İçindekiler
Crohn Hastalığı: Sindirim Sistemini Etkileyen Kronik Bir İltihaplanma Hastalığı
Giriş
Crohn Hastalığı, sindirim sisteminin herhangi bir bölümünü etkileyebilen kronik bir iltihaplanma hastalığıdır. Ağızdan anüse kadar uzanan sindirim sisteminin her yerinde görülebilse de, ince bağırsağın son kısmı ve kalın bağırsağın başlangıç bölgesi en sık etkilenen bölgelerdir. Bu hastalık, bağışıklık sisteminin hatalı bir şekilde çalışması ve sağlıklı dokulara saldırması sonucu ortaya çıkar.
Hastalığın Belirtileri
Crohn Hastalığının belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve hastalığın şiddetine bağlı olarak da değişiklik gösterebilir. En yaygın belirtiler şunlardır:
- Diyare: Sık ve sulu dışkılama
- Karın ağrısı: Özellikle alt karında kramp ve ağrı
- Kilo kaybı: Açıklanamayan kilo kaybı
- Yorgunluk: Sürekli yorgunluk ve halsizlik
- Ateş: Düşük dereceli ateş
- Kanlı dışkı: Dışkıda kan veya mukus
- Rektal kanama: Makattan kan gelmesi
- İştahsızlık: İştahta azalma veya kaybolma
- Mide bulantısı ve kusma: Mide bulantısı ve kusma
- Ağız yaraları: Ağızda aft adı verilen yaralar
Teşhis
Crohn Hastalığının teşhisi için doktorlar, hastanın tıbbi geçmişini, semptomlarını ve aile öyküsünü değerlendirir. Fiziksel muayene ve laboratuvar testleri de teşhis için önemlidir. Teşhise yardımcı olmak için kullanılan bazı testler şunlardır:
- Kan testleri: Kan hücrelerinin sayısı ve CRP (C-Reaktif Protein) gibi iltihaplanma belirteçleri kontrol edilir.
- Dışkı testi: Dışkıda kan veya parazit olup olmadığı kontrol edilir.
- Görüntüleme testleri: Karın röntgeni, ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI) kullanılarak sindirim sisteminin görüntüleri elde edilir.
- Endoskopi: Endoskop adı verilen ince bir tüp ile ağızdan girilerek sindirim sisteminin iç kısmı görüntülenir. Biyopsi için doku örnekleri de alınabilir.
Tedavi
Crohn Hastalığının tedavisinde kesin bir çözüm yoktur. Tedavinin temel amacı semptomları kontrol altına almak, hastalığın ilerlemesini durdurmak ve komplikasyonları önlemektir. Tedavide kullanılan yöntemler şunlardır:
- İlaç tedavisi: İltihaplanmayı ve semptomları kontrol altına almak için anti-enflamatuar ilaçlar, bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar ve antibiyotikler kullanılabilir.
- Beslenme tedavisi: Bazı durumlarda özel bir diyet uygulamak semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Cerrahi müdahale: İlaç tedavisine yanıt vermeyen veya komplikasyonlara yol açan durumlarda ameliyat gerekebilir.
Hastalık Hakkında Bilinmesi Gerekenler
- Crohn Hastalığı her yaşta ortaya çıkabilir ancak en sık 20-30 yaşları arasında görülür.
- Ailesinde Crohn Hastalığı olan kişilerde hastalığa yakalanma riski daha fazladır.
- Crohn Hastalığı sigara kullanımı, stres ve bazı enfeksiyonlar gibi faktörlerden etkilenebilir.
- Crohn Hastalığı yaşam boyu süren bir hastalıktır ancak doğru tedavi ile hastalığın ilerlemesi kontrol altına alınabilir ve semptomlar hafifletilebilir.
Daha Fazla Bilgi
Crohn Hastalığı hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklara başvurabilirsiniz:
- Türk Gastroenteroloji Derneği: https://tgd.org.tr/
- Crohn Hastalığı Derneği: https://ibhayd.org.tr/
- Türkiye Ulusal Crohn Hastalığı ve Ülseratif Kolit Derneği: https://ibhayd.org.tr/