Crohn Hastalığı Tedavisinde Güncel Gelişmeler

22 Ağustos 2022

Medically reviewed by
Todd Eisner, M.D.

Article written by
Emery Haley, Ph.D.

Temel çıkarımlar

Crohn hastalığı için yeni tedavi seçenekleri konusunda umut verici araştırmalar vardır.
Şu anda klinik deneylerde bulunan potansiyel tedaviler arasında dışkı nakli ve yeni ilaç grupları bulunmaktadır.
FDA yakın zamanda Crohn hastalığının tedavisinde kullanılmak üzere birkaç yeni biyolojik ilacı onaylamıştır.

Crohn hastalığı gibi iltihaplı bağırsak hastalığı ( İBH) ile yaşadığınızda, durumunuzu yönetmek için her şeyi denemiş gibi hissedebilirsiniz. Bir üyenin paylaştığı gibi, “Tedavi seçeneklerim tükeniyor.”

Araştırmaları ve tedavilerdeki son gelişmeleri takip etmek, sizin ve doktorunuzun deneyecek yeni seçenekler bulmasına yardımcı olabilir. İBH ile ilgili araştırmalar, İBH’nin nedenlerini anlamaktan yeni tedavileri test eden klinik deneyler yürütmeye kadar çeşitli alanlarda devam etmektedir.

Umut Verici Hayvan Çalışmaları
Yeni tedaviler geliştirmek genellikle bilim insanlarının bir durumun nasıl ve neden oluştuğunu incelemek için laboratuvarda yetiştirilen hücreleri veya hayvanları kullanmasıyla başlar. Ayrıca belirli bir rahatsızlığı yaşayan insanlar arasında ortak olan bir şeyi fark ettikten sonra da araştırmaya başlayabilirler.

Örneğin, yakın zamanda yapılan bir çalışmada Crohn hastalığı olan dokuz aile incelenmiştir. Bulgular, Candida tropicalis adı verilen bir mantarın Crohn hastalarında, bu hastalığa sahip olmayan akrabalarına kıyasla daha bol olduğunu gösterdi. Bilim insanları daha sonra C. tropicalis enfeksiyonu olan fareleri inceledi ve gastrointestinal bakterilerinde ve bağışıklık sistemlerinde, enfekte farelerin bağırsak iltihabı geliştirme olasılığını artıran farklılıklar buldu. C. tropicalis mantar enfeksiyonu ile Crohn hastalığı arasındaki ilişkinin gücünü değerlendirmek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulacaktır.

Bir başka yeni araştırma alanı da NOD2 adlı bir gende mutasyon bulunan zebra balıklarını içeriyor. Crohn hastalığı olan kişilerin yaklaşık yüzde 10’u NOD2 geninde değişikliklere sahiptir ve 18 yaşından önce Crohn teşhisi konma olasılığı daha yüksektir. Bilim insanları aynı genetik değişikliğe sahip zebra balıklarını inceledi ve bazedoksifen (Conbriza) adlı bir ilacın balıklardaki aşırı aktif bağışıklık hücrelerini sakinleştirdiğini buldu. Bazedoksifen insanlarda menopoz semptomlarını tedavi etmek için zaten onaylanmış durumda. Bilim insanları bu ilacın bir gün Crohn hastalığı ve NOD2 gen mutasyonları olan insanlara yardımcı olabileceği konusunda umutlular.

Aktif Klinik Çalışmalar
Tıbbi bir klinikte kullanılmadan önce, tedaviler olası yan etkileri değerlendirmek ve ilaçların güvenli ve etkili olduğunu kanıtlamak için klinik deneylerden geçmelidir. Henüz ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanmamış bir ilacı almanın belirli riskleri olsa da, klinik deneyler insanlara yeni bir ilaç almaları için en erken fırsatı sunmaktadır.

Bu bölüm, Crohn hastalığına yönelik yeni tedaviler için yakın zamanda yapılan ve devam eden klinik çalışmalardan sadece birkaçını vurgulamaktadır.

Fekal Transplantlar
Dışkı naklinde, Crohn hastalığı olan bir kişiye, semptomların iyileşmesine yardımcı olmak için başka birinin sindirim sisteminden “iyi” bakteriler verilir. Nakil ağızdan verilebilir veya ince, boru benzeri bir alet olan endoskop kullanılarak gerçekleştirilebilir.

Bir ekip üyesi şöyle sordu: “Dışkı nakli yaptıran olup olmadığını ve nasıl sonuç verdiğini öğrenmek istiyorum. Yardımcı oldu mu? Semptomlarınızı azalttı mı?” Bir üye cevap olarak şunları söyledi: “C. difficile (Clostridioides difficile) enfeksiyonu için yaptırdım ve hemen iyileştim. Dokuz aydır C. difficile’den arınmış durumdayım ve Crohn semptomlarıma da düzenli tedavilerimin ötesinde yardımcı olduğunu hissediyorum.” Bir başka üye ise şunları ekledi: “Çalışmalar dışkı mikrobiyomu naklini kolitin kendisi için bir tedavi olarak görüyor (sadece C. difficile için değil). Bunun nereye varacağını görmek istiyorum.”

Birkaç ilk çalışma, bu tedavinin IBD tedavisine yardımcı olabileceğini bulmuştur ve araştırmalar devam etmektedir. Örneğin, bir Fransız çalışması, anti-tümör nekroz faktörü ajanları adı verilen bir ilaç sınıfını almayı bırakan klinik remisyondaki (semptomlar ortadan kalkmış veya azalmış) kişiler için fekal mikrobiyota nakli (FMT’ler) gerçekleştiriyor. Araştırmacılar FMT’nin etkili bir kortikosteroid içermeyen idame tedavisi (Crohn’unuz kontrol altındayken kullanılan devam eden tedavi) olup olmadığını belirlemek istiyor.

İlaçlar
Bu klinik çalışmaların çoğu ilaçları araştırmaktadır. Örneğin, CULTIVATE deneyi, seçici bir sfingozin 1-fosfat (S1P) reseptör modülatörü olan ve günde bir kez kullanılan bir hap olan etrasimod üzerinde çalışmaktadır. S1P reseptör modülatörleri bağışıklık reaksiyonlarını azaltan ilaçlardır ve şu anda Crohn gibi otoimmün bir hastalık olan multipl sklerozu tedavi etmek için kullanılmaktadır. CULTIVATE, etrasimodun diğer Crohn ilaçlarına dirençli aktif Crohn hastalığı olan kişilere yardımcı olup olamayacağını araştırmaktadır.

Klinik çalışmalara katılmakla ilgileniyor musunuz? Crohn’s & Colitis Foundation’ın Clinical Trials Finder’ında Crohn hastalığı için 200’den fazla klinik çalışma listesi bulunmaktadır. Sizin için uygun olabilecek denemeleri bulmak için konumunuzu, yaşınızı, cinsiyetinizi, deneme türünü ve daha fazlasını kullanarak arama yapabilirsiniz. Bazen bakım ekibiniz bir klinik araştırmaya kaydolmanızı önerebilir. Klinik deneyler de dahil olmak üzere başka tedavi seçenekleri arıyorsanız, her zaman sağlık hizmeti sağlayıcılarınızla görüşün.

Yeni Tedavi Stratejileri ve İlaç Onayları
Şu anda birçok yeni tedavi ve ilgili yönetim stratejileri mevcuttur.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Crohn hastalığını yönetmek için bir strateji olarak özel diyetler uygulamak yaygın bir konudur ve aralarından seçim yapabileceğiniz birçok beslenme planı vardır.

Örneğin, bir ekip üyesi “SCD/IBD-AID/FODMAP/Anti-İnflamatuar/GAPS/Paleo – IBD’si olan herhangi birinin bu diyetleri deneyip denemediğini ve denediyse ne olduğunu merak ediyorum?” diye sordu.

15’i Crohn hastası olmak üzere İBH’li 22 kişi üzerinde yapılan yeni bir çalışma, İBH için Anti-İnflamatuar Diyetin (IBD-AID) İBH’li kişilerde bağırsak bakterilerinin dengesini değiştirebileceğini göstermiştir. Diyet aynı zamanda kanda inflamasyonu tetikleyen moleküller olan sitokinlerin sayısını da azalttı. Bu sonuçlar IBD-AID’nin enflamasyonu azaltabileceğine ve insanların Crohn hastalıklarını yönetmelerine yardımcı olmak için iyi bir seçim olabileceğine dair kanıtlar sunmaktadır.

İlaçlar
Crohn hastalığının tedavisi için yeni geliştirilen ilaçların çoğu, enflamatuar sinyalleri azaltan biyomühendislik ürünü proteinler olan biyolojik ajanlardır (biyolojik ajanlar olarak da adlandırılır).

Yeni bir biyolojik ilaç olan risankizumab-rzaa (Skyrizi), interlökin 23 (IL-23) adı verilen bir sitokinin inhibitörüdür – ilaç bu enflamatuar molekülü bloke eder. Crohn hastalığını tedavi etmek için Haziran 2022’de onaylanmıştır. Şu anda klinik çalışmalarda bulunan IL-23 inhibitörleri şunlardır:

Brazikumab
Guselkumab
Mirikizumab
İlgili bir tedavi olan ustekinumab (Stelara) da enflamasyonu azaltarak hastalık aktivitesini azaltır. Ustekinumab, hem IL-23 hem de IL-12’den gelen sinyalleri bloke eden bir insan monoklonal antikorudur (laboratuvar yapımı bir protein) ve Crohn hastalığı olan yetişkinler için FDA onaylıdır. Şimdi klinik deneyler Crohn hastalığı olan çocuklar için güvenli olup olmadığını görüyor.

Bir diğer potansiyel seçenek ise Janus kinaz (JAK) inhibitörleri adı verilen bir ilaç sınıfının parçası olan ve ülseratif kolit tedavisi için Mart 2022’de onaylanan upadacitinib (Rinvoq). Crohn hastalığını tedavi etmek için upadacitinib kullanan klinik çalışmalar tamamlandı ve ilaç üreticisi FDA onayı için başvuruda bulundu. Onay verilirse, upadacitinib Crohn hastalığını tedavi etmek için onaylanan ilk JAK inhibitörü olacaktır.

Tedavi Ekibinizle Konuşun
Tedavi planınızı değiştirmeden önce her zaman gastroenteroloji bakım ekibinizle konuşun. Doktorunuzun seçeneklerinizi tartışabilmesi ve sizin için doğru tedaviyi bulabilmesi için semptomlarınız ve endişeleriniz konusunda dürüst olun. Gastroenteroloğunuz Crohn hastalığı tedavileri için klinik çalışmalardan da haberdar olmalıdır. Bir klinik araştırmanın tedaviniz için en iyi seçenek olabileceği durumlarda size tavsiyede bulunabilirler.

Sizi Anlayan Başkalarıyla Konuşun
MyCrohnsAndColitisTeam’de, Crohn hastalığı ve ülseratif kolit dahil olmak üzere inflamatuar bağırsak hastalığı olan diğer insanlarla tanışacaksınız. Burada, IBD ile yaşamı anlayan üyeler destek, tavsiye ve günlük yaşamlarından hikayeler paylaşmak için bir araya geliyor.

Crohn hastalığının tedavisindeki son gelişmelerle ilgileniyor musunuz? Sağlık uzmanınıza klinik deneyler hakkında soru sordunuz mu? Deneyimlerinizi ve düşüncelerinizi aşağıdaki yorumlarda veya MyCrohnsAndColitisTeam’e göndererek paylaşın.

Kaynak: https://www.mycrohnsandcolitisteam.com/resources/recent-advances-in-crohns-disease-treatment#:~:text=Most%20newly%20developed%20drugs%20for,drug%20blocks%20this%20inflammatory%20molecule.

Çeviri: Crohn Tedavisi Tercüme Grubu

References

  1. Bacteriome and Mycobiome Interactions Underscore Microbial Dysbiosis in Familial Crohn’s Disease — American Society for Microbiology
  2. Candida Tropicalis Infection Modulates the Gut Microbiome and Confers Enhanced Susceptibility to Colitis in Mice — Cellular and Molecular Gastroenterology and Hepatology
  3. Mutation Spectrum of NOD2 Reveals Recessive Inheritance as a Main Driver of Early Onset Crohn’s Disease — Scientific Reports
  4. A Myeloid–Stromal Niche and GP130 Rescue in NOD2-Driven Crohn’s Disease — Nature
  5. gp130 Blockade to NOD Off Crohn’s Disease — Trends in Immunology
  6. Fecal Microbiota Transplantation Therapy in Crohn’s Disease: Systematic Review — Journal of Gastroenterology and Hepatology
  7. Fecal Microbiota Transplantation in Crohn’s Disease as Relay After Anti-TNF Withdrawal (MIRACLE) — ClinicalTrials.gov
  8. A Study Evaluating the Efficacy and Safety of Oral Etrasimod in the Treatment of Adult Participants With Moderately to Severely Active Crohn’s Disease (CULTIVATE) — ClinicalTrials.gov
  9. Clinical Trials Finder — Crohn’s & Colitis Foundation
  10. Dietary Manipulation of the Gut Microbiome in Inflammatory Bowel Disease Patients: Pilot Study — Gut Microbes
  11. IBD-AID Diet — University of Massachusetts Chan Medical School
  12. Efficacy and Safety of Mirikizumab in a Randomized Phase 2 Study of Patients With Crohn’s Disease — Gastroenterology
  13. SKYRIZI (Risankizumab-rzaa) Receives FDA Approval as the First and Only Specific Interleukin-23 (IL-23) To Treat Moderately to Severely Active Crohn’s Disease in Adults — AbbVie
  14. Investigational Drugs in Phase I and Phase II Clinical Trials Targeting Interleukin 23 (IL23) for the Treatment of Crohn’s Disease — Expert Opinion on Investigational Drugs
  15. An Active and Placebo-Controlled Study of Brazikumab in Participants With Moderately to Severely Active Crohn’s Disease (INTREPID) — ClinicalTrials.gov
  16. A Study of Guselkumab in Participants With Moderately to Severely Active Crohn’s Disease — ClinicalTrials.gov
  17. A Study of Mirikizumab (LY3074828) in Participants With Crohn’s Disease (VIVID-1) — ClinicalTrials.gov
  18. A Long-Term Extension Study of Ustekinumab in Pediatric Participants (UNITED) — ClinicalTrials.gov
  19. A Study of the Efficacy and Safety of Upadacitinib (ABT-494) in Participants With Moderately to Severely Active Crohn’s Disease Who Have Inadequately Responded to or Are Intolerant To Conventional and/or Biologic Therapies — ClinicalTrials.gov
  20. Janus Kinase Inhibitors (JAK Inhibitors) — Crohn’s & Colitis Foundation
Yorumlar (0)
Yorum ekle