Kök Hücre Tedavisi: 2023’te Crohn Hastalığında Bir Çığır mı Açılacak?

Crohn Hastalığı için kök hücre tedavisi
Enflamasyon, kalp hastalığı ve diyabetten İBH ve Crohn Hastalığına kadar çeşitli hastalıklarda yaygın olarak görülür. Bu hastalıkların yanı sıra diğer birçok yaygın durumun tedavisi genellikle vücuttaki iltihabın azaltılmasına yöneliktir. İster ilaçlar, ister diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri veya diğer doğal yöntemler yoluyla olsun, amaç vücuttan mümkün olduğunca fazla iltihabı ortadan kaldırmaktır.

Araştırmacılar yıllar içinde Mezenkimal Kök Hücrelerin ( MKH) günümüzde mevcut olan en güçlü anti-enflamatuar araçlardan biri olduğunu göstermiştir ve birçok hasta ihtiyaçlarını karşılamak için kök hücre tedavisine yönelmektedir.

Gastrointestinal sistemdeki T-hücresi aktivasyonu, vücudun bir bağışıklık tepkisi vermesine yol açarak ağrı ve rahatsızlığa neden olan kronik iltihaplanmaya yol açar. Mezenkimal Kök Hücreler ( MKH’ler) vücuttaki enflamasyonu hedef alma ve hasarlı dokuyu onarma özelliğine sahiptir. Bu potansiyel olarak büyük bir kök hücre naklini Crohn Hastalığı gibi enflamatuar durumlar için etkili bir tedavi haline getirir.
Kök hücre tedavisi Crohn hastalarına şu süreçlerde yardımcı olabilir:

Sindirim sistemi boyunca iltihaplanmanın azaltılması
– Bağışıklık sisteminin düzenlenmesi (bağışıklık tepkisini kontrol etmek için)
– Gastrointestinal sistemdeki hasarlı dokunun onarılması


Kök hücre araştırmaları, hücre tedavisinin hastalıklı, işlevsiz veya yaralı dokuların onarımını destekleme yeteneğine sahip olabileceğini göstermiştir. Geleneksel tedavilerle çok az başarı elde eden hastalar için birçok olumlu ve heyecan verici sonuç elde edilmiştir.

Kök hücrelerin çeşitli hastalıklar için potansiyel bir terapi olarak terapötik kullanımları büyük ölçüde araştırılmıştır. Mezenkimal Kök Hücreler ile yürütülen klinik çalışmaların sayısı son birkaç yılda katlanarak artmıştır.

Kök hücreler, onları vücuttaki iltihaplanmaya çeken benzersiz, içsel bir özelliğe sahiptir. Çalışmalar, kök hücrelerin hasarlı veya hastalıklı dokuları yenileyebildiğini, enflamasyonu azaltabildiğini ve bağışıklık sistemini modüle ederek daha iyi sağlık ve yaşam kalitesini desteklediğini göstermiştir. Mezenkimal kök hücreler (MKH) bunu, parakrin etkiler (mevcut hücrelerin davranışını değiştirmek için hücre sinyali) veya doğrudan hücreden hücreye temas yoluyla doku onarımını etkileyerek yapar.

Crohn’u tedavi etmek için neden mezenkimal kök hücreler kullanılmalı?

Kök hücreler vücudun hammaddeleridir – özel işlevlere sahip diğer tüm hücrelerin oluşturulduğu hücreler. Mezenkimal kök hücreler, kendini yenileme, immünomodülatör, anti-enflamatuar, sinyalizasyon ve farklılaşma özelliklerine sahip yetişkin kök hücrelerdir. Mezenkimal kök hücreler (MKH’ler), kendini yenileme kapasitesi, belirli bir doku veya organda bulunan birden fazla özelleşmiş hücre tipine bölünme ve gelişme yetenekleri ile karakterize edilir.

MKH’ler kendini yenileyebilme, farklılaşma, anti-enflamatuar ve immünomodülatör özellikleri nedeniyle çeşitli hastalıkların tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. In-vitro (laboratuvar ortamında gerçekleştirilen) ve in-vivo (canlı bir organizmada gerçekleşen) çalışmalar, MSC tedavisinin klinik uygulamalardaki mekanizmalarını, güvenliğini ve etkinliğini anlamayı desteklemiştir. (3)

Crigna ve arkadaşları tarafından 2018 yılında yapılan bir çalışmaya göre

” MKH’ler rejeneratif etkilerini esas olarak immünomodülatör, anti-enflamatuar, mitojenik, anti-apoptotik, anti-oksidatif stres, anti-fibrotik ve anjiyojenik etkileri içeren parakrin ve endokrin etki modları yoluyla gösterirler.”

Crohn Hastalığı Nedir?
Crohn Hastalığı, gastrointestinal sistemde iltihaplanma ile karakterize idiyopatik bir durumdur. Bu kronik durumdan muzdarip hastalar hem remisyon hem de nüks dönemleri geçirebilirler.

Crohn Hastalığının belirtileri nelerdir?
Crohn Hastalığı ile ilişkili en yaygın semptomlar genellikle mide ağrısı ve ishaldir. Yıllar boyunca, durum alevlenmeler ve öngörülemeyen remisyon dönemleri ile karakterize edilebilir. Crohn Hastalığının diğer belirtileri şunları içerebilir:

Ateş
Kilo Kaybı
Bulantı veya Kusma
Besin Eksikliği
Zihinsel Sorunlar (anksiyete veya depresyon gibi)

Crohn için bir tedavi var mı?


Benzer bir iltihaplı bağırsak hastalığı olan ülseratif kolitin aksine, Crohn hastalığının cerrahi bir tedavisi yoktur. Ancak Crohn semptomları, bağışıklık sistemini baskılayıcılar, antibiyotikler, ishal kesiciler veya kortikosteroidleri içerebilen yeni Crohn ilaçları ile yönetilebilir. Kök hücre tedavisi de Crohn’dan muzdarip olanlar için uygun bir tedavi seçeneği olabilir, bunun başlıca nedeni tedavinin hastalığın altında yatan semptom olan enflamasyonu hedef alma ve hafifletme yeteneğidir.

Crohn Hastalığına neler sebep olur?
Crohn Hastalığının nedeni şu anda bilinmemektedir, şu anda hem çevresel hem de genetik faktörlerin hastalığın gelişiminde rol oynayabileceğine inanılmaktadır. J Ghazi ve diğerlerine göre, çalışmalar Crohn hastalığının gelişimi için kalıtsal bir risk olduğuna dair ikna edici kanıtlar bulmuştur. Ancak klasik Mendel kalıtımı görülmemektedir. Hastalığın gelişiminde rol oynadığı düşünülen genlerin çoğu mukozal bağışıklıkta rol oynar ve ürünleri mukozal bariyer epitelinde bulunur. Crohn Hastalığının, gastrointestinal sistemde doku hasarına yol açan T-hücresi aktivasyonundan kaynaklanan kronik enflamasyondan kaynaklandığı düşünülmektedir.

“Antijen sunumu ile aktivasyondan sonra, tip 1 T yardımcı (Th1) hücrelerinin sınırsız yanıtları, kusurlu düzenlemenin bir sonucu olarak Crohn hastalığında baskındır. İnterlökin (IL)-12 ve TNF-α gibi Th1 sitokinleri enflamatuar yanıtı uyarır. Bu sitokinler tarafından toplanan enflamatuar hücreler, araşidonik asit metabolitleri, proteazlar, trombosit aktive edici faktör ve serbest radikaller dahil olmak üzere spesifik olmayan enflamatuar maddeler salgılar ve bu da bağırsakta doğrudan hasara neden olur.” J Ghazi, ve ark.

Mezenkimal Kök Hücreler Crohn Hastalığı Perianal Fistüllerini Etkili Bir Şekilde Tedavi Ediyor
Barnhoorn ve arkadaşları tarafından yürütülen bir çalışmaya göre, bmMSC (Kemik iliği kaynaklı mezenkimal kök hücreler) ile kök hücre tedavisi, dört yıl içinde önemli ölçüde daha düşük klinik hastalık aktivitesi (Crohn) ve daha iyi yaşam kalitesi ile ilişkilendirilmiştir. Çalışmada grubun Fistül yollarının çapına bakılmıştır (iki vücut parçası arasındaki anormal bağlantı, genellikle ağrıya neden olur).

Hastaların %75’inde [3/4] 4 yıl sonra akıntı olmamasıyla belirlenen tam klinik fistül kapanması görülmüştür. Dört yıl sonra yapılan MRG değerlendirmesi, MKH ile tedavi edilen hastaların %67’sinde [6/9] fistül yollarında iyileşme olduğunu gösterdi [Şekil 1]. Perianal Crohn hastalığı fistülleri için lokal bmMSC tedavisinin etkinliğinin tedaviden sonra 4 yıla kadar korunduğunu gösterdik.

Mezenkimal Kök Hücreler İnflamatuar Bağırsak Hastalığını (IBD) tedavi edebilir
Shimizu ve arkadaşları tarafından yürütülen bir çalışmaya göre Mezenkimal Kök Hücreler İnflamatuar Bağırsak Hastalığını tedavi etme yeteneğine sahip olabilir.

MKH’lerin anti-enflamatuar M2 makrofajları polarize ederek ve yara bölgesinde prostaglandin E2 (PGE2) ve IL-10 aracılığıyla hem dendritik hücreleri hem de nötrofilleri azaltarak immünosupresif bir etkiye sahip olduğu bildirilmiştir. MKH’ler ayrıca proliferasyon ve farklılaşmalarını modüle ederek T lenfositlerin ve B lenfositlerin aktivitesini azaltabilir. Hem otolog hem de allojenik MSC transplantasyonu (MSCT) için birkaç faz I/II klinik çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada, hastaların %53’ünde klinik remisyon görülmüş ve nakilden 42 gün sonra hastaların %47’sinde endoskopik iyileşme gözlenmiştir.

DVC Stem Vaka Çalışması Sunumu
Şubat 2020’de DVC Stem, etkileyici sonuçlar elde edilen bir Crohn vaka çalışması gerçekleştirdi. Bu çalışmada, daha önce Crohn Hastalığı teşhisi konmuş ve postural ortostatik taşikardi sendromu (POTS) öyküsünün yanı sıra adrenal, tiroid ve anemi sorunları olan 25 yaşında Kafkas kökenli Amerikalı bir kadın sunuldu. Durumu kötüleşip tıbbi müdahaleye yol açtığı 2011 yılına kadar büyük ölçüde bu belirtiler olmadan yaşamıştır. Düşük enerji, sık bağırsak hareketi, kanlı ishal, karın ağrısı ve kramplar bildirmiştir. Enflamasyon için Decedron 0.75mg ve Remicade infüzyonu (TNF Alfa bloker), ayrıca ishal, mide bulantısı ve reflü için ilaçlar reçete edildi. Ayrıca ağrı yönetimi için narkotik Norco kullanıyordu. Hasta günlük işlerini yapamadığını ve rahatsızlıkları nedeniyle okulu bıraktığını bildirmiştir.

Temel durumu belirlemek için tedavi öncesi laboratuvar çalışması yapılmıştır. Gerekli tahliller, Crohn hastalarında beklenebilecek anormal derecede yüksek iltihaplanma seviyelerini belgelemek için iltihaplanma belirteçlerini içermektedir. Kan tahlilinde TNF Alfa değeri 8,3 (normal aralık 0,0-2,2) çıkmıştır. Hasta ayrıca tedavi sonrası karşılaştırma için 24 farklı genel sağlık ölçütünde öznel durumunu belirleyen bir canlılık anketi doldurmuştur.

Hastanın tedavi sırasında kan basıncı, kan oksijen seviyesi veya vücut sıcaklığında önemli değişiklikler olmamıştır. Tedavi tarihinden sonraki 24 saat içinde herhangi bir olumsuz tepki bildirmemiştir.

Tedaviden üç ay sonra hasta semptomlarında belirgin iyileşme bildirmiştir. Takip fizik muayenesi sırasında, bağırsak ve karın ağrısı semptomlarının tamamen tersine döndüğünü bildirmiştir. Tedavi sonrası canlılık anketi bağırsak hareketlerinde, karın rahatsızlığında ve rektumda kan görülmesinde %95’lik bir iyileşme ve enerji seviyesinde %70’lik bir iyileşme olduğunu göstermiştir. Bağırsak hareketleri günde 12 ila 15’ten günde 1’e ve rektumda kan günde 8 ila 10’dan sıfıra düşmüştü. Tedavisinden bu yana Dacedron almadığını ve herhangi bir yan etkisi olmadığını bildirmiştir. Daha yüksek enerji seviyelerini sürdürmüş ve tedaviden önce mümkün olmayan yüksek öğrenimine devam etmek için bir kez daha okula gitmeye başladığını bildirmiştir

Sonuç Olarak
Çalışma, kök hücre temelli tedavinin refrakter IBD hastaları için umut verici yeni tedavi seçeneklerinden biri olduğu ve mezenkimal kök hücre tedavisini sindirim sisteminde kronik enflamasyon olan hastalar için heyecan verici yeni bir tedavi seçeneği haline getirdiği sonucuna varmıştır. Enflamasyondaki azalma semptomları azaltabileceğinden ve daha fazla alevlenme olasılığını düşürebileceğinden, bu bulguların Crohn hastalığı hastalarına aktarılabileceği iddia edilebilir. Barnhoorn ve arkadaşları, Crohn hastalığı için kök hücre tedavisinin uzun vadede güvenli bir tedavi olduğu sonucuna varmıştır. Mezenkimal kök hücreler ayrıca güçlü bir immünomodülatör etkiye sahiptir, yani bağışıklık sisteminin yanlış tehditlere yanlış yanıt vermesini önleyebilirler. Bu, Otoimmün rahatsızlıkları olan hastalarda olumsuz bağışıklık tepkilerini azaltabilir.

Not: Bu yazı rejeneratif tıp ve ilgili alanlar hakkında genel bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır. Metin, grafik, resim, hasta sonuçları ve bilgiler dahil olmak üzere bu blogda, web sitesinde veya bağlantılı materyallerde sağlanan tüm içerik, tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavinin yerine geçme amacı taşımaz ve bu şekilde değerlendirilmemeli veya kullanılmamalıdır. Bir tedavinin sizin için doğru olup olmadığını tartışmak için lütfen her zaman profesyonel ve sertifikalı bir sağlık hizmeti sağlayıcısına danışın.

Yorumlar (0)
Yorum ekle