Güney Kore’deki araştırmacılar, fareleri sigara dumanına maruz bırakmanın kolon iltihabı olan kolite yol açtığını buldu. Frontiers in Immunology dergisinde yayımlanan çalışmada, bu etkiden sorumlu olan belirli bir beyaz kan hücresi ve bir enflamatuar protein tanımlandı. Bu bulgular, bilim insanlarının iltihaplı bağırsak hastalıkları için yeni tedaviler geliştirmelerine yardımcı olabilir ve sigara içenler arasında kolit riskleri konusunda farkındalığı artırabilir.
Çoğu insan solunum ve kardiyovasküler rahatsızlıklar da dahil olmak üzere sigarayla ilişkili çeşitli sağlık risklerinin farkında olsa da, dünya çapında hala 1 milyardan fazla sigara içicisi bulunmaktadır. Ancak, sigara ile ilişkilendiremeyeceğiniz bir bölge kolonunuzdur.
Önceki araştırmalar, sigara içmenin inflamatuar bir bağırsak hastalığı olan Crohn hastalığı riskini önemli ölçüde artırdığını göstermiştir. Kolit olarak bilinen kolondaki iltihaplanma, Crohn hastalığının büyük bir bileşenidir ve belirtileri arasında karın ağrısı, ishal ve kilo kaybı yer alır.
Peki, sigara dumanı gastrointestinal sistemi nasıl etkiler? Araştırmacılar sigara ve kolit arasındaki bağlantıya aşina olsalar da henüz bunu anlamış değiller. Bir olasılık, sigaranın akciğerlerde yol açtığı iltihabın bağırsaklarda zincirleme bir etki yaratmasıdır.
Güney Kore’deki Kyung Hee Üniversitesi’nden Hyunsu Bae, “Hava yolları ve bağırsak sisteminin pek çok ortak noktası var” diyor. “İlginç bir şekilde, Geleneksel Kore Tıbbında, akciğer ve kalın bağırsak arasındaki bağlantı uzun zamandır vurgulanmaktadır. Crohn hastalığının hava yolu hastalıkları olan kişilerde görülme olasılığı daha yüksektir; bu da akciğerlerdeki iltihabın bağırsaklardaki iltihapla bağlantılı olduğunu düşündürmektedir.”
Bae ve meslektaşları bu olguyu araştırmak üzere yola çıktılar. Fareleri birkaç hafta boyunca haftada altı gün, günde yirmi sigara dumanına maruz bıraktılar ve dumanı çevrelerine pompalamak için bir makine kullandılar. Araştırmacılar daha sonra farelerin akciğerlerinde ve kolonlarında iltihaplanma olup olmadığını incelediler.
Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, temiz havaya maruz kalan farelerle karşılaştırıldığında, dumana maruz kalan farelerin akciğerlerinde önemli ölçüde iltihaplanma görüldü. Bununla birlikte, ilginç bir şekilde, Crohn hastalığına benzeyen bir tür kolitten de muzdariptiler. Araştırmacılar, dumana maruz kalan farelerin kolonlarında mukus ve iltihaplanma seviyelerinin arttığını ve dışkılarında kan olduğunu tespit etti. Ayrıca, interferon-γ adı verilen pro-inflamatuar bir protein salgılayan belirli bir beyaz kan hücresi türünün seviyelerinin de arttığını tespit ettiler.
Ekip, dumanın neden olduğu kolitten bu beyaz kan hücresinin ve enflamatuar proteinin sorumlu olup olmadığını araştırmaya koyuldu. Deneyi, bu özel hücrelerden çok azına sahip olan farelerle ve interferon-γ üretemeyen farelerle tekrarladılar. Her iki durumda da fareler sigara dumanına maruz kaldıklarında kolit geliştirmedi.
Ekip artık sigara dumanı kaynaklı kolitten bu spesifik beyaz kan hücresinin sorumlu olduğundan emindi, ancak bu hücrelerin akciğerlerde sigara dumanı tarafından aktive edilmesinin ve daha sonra kolite neden olmak için kolona gitmesinin mümkün olup olmadığından emin değildi.
Araştırmacılar bunu test etmek için fareleri sigara dumanına maruz bıraktı ve ardından akciğerlerine yakın dokulardan bu spesifik beyaz kan hücrelerinden bazılarını izole etti. Daha sonra bu hücreleri hiç sigara dumanına maruz kalmamış diğer farelere enjekte ettiler. Çarpıcı bir şekilde, enjekte edilen hücreler kolona göç etti ve sigara içmeyen farelerde kısa bir süre sonra kolit gelişti.
