Crohn hastalığının en yaygın komplikasyonlarından biri bağırsak darlığının gelişmesidir. Bağırsak darlığı, bağırsakta yiyeceklerin geçmesini zorlaştıran bir daralmadır. Bazen bağırsak tıkanmasına neden olabilir. Crohn hastalarının en az üçte biri tanının ilk 10 yılında bir darlık geliştirecektir.
Crohn hastalığınız varsa, kendinizi geliştirmeniz durumunda bağırsak darlığı belirtilerini tanımak iyi bir fikirdir. Darlıklara neyin sebep olduğunu, bazı semptom ve risk faktörlerini ve mevcut tedavilerin neler olduğunu öğrenmek için okumaya devam edin.
Bağırsak darlıkları için iki ana sınıflandırma vardır: enflamatuar ve fibrotik. Enflamatuar darlıklara, Crohn’un alevlenmesine eşlik eden sindirim sisteminin iltihabı neden olur. Fibrotik darlıklar, uzun süreli inflamasyon nedeniyle bağırsakta skar dokusunun oluşmasının sonucudur.
Crohn hastalığından kaynaklanan bağırsak darlıklarının çoğu, bu iki sınıflandırmanın bir kombinasyonudur. Ağırlıklı olarak fibrotik olan darlıklar daha şiddetli olma eğilimindedir ve tipik olarak daha invaziv tedavi formları gerektirir.
Bağırsak darlığının belirtileri, tıkanıklığın şiddetine bağlı olarak değişebilir. Hafif ila orta şiddette darlıklar için semptomlar tipik olarak şunları içerir:
- karın krampları
- karın ağrısı
- şişkinlik
- iştah kaybı
- yorgunluk
Daha ciddi vakalarda semptomlar şunları içerebilir:
- şiddetli karın ağrısı
- mide bulantısı
- kusma
- kabızlık
- karın şişkinliği ve şişkinliği
Daha şiddetli semptomlardan herhangi birini yaşadığınızı düşünüyorsanız, derhal doktorunuza başvurun.
Birkaç risk faktörü Crohn ile ilişkili bağırsak darlığı geliştirme olasılığınızı artırabilir. Örneğin:
- 40 yaşından önce Crohn hastalığı tanısı alırsanız
- İlk Crohn alevlenmeniz sırasında steroid tedavisine ihtiyacınız varsa
- Tanı anında perianal hastalığınız varsa
- Tanıdan önce apandisit ameliyatı geçirdiyseniz
Bazı genetik faktörler sizi bağırsak darlıklarına karşı daha duyarlı hale getirebilir. Ailenizin tıbbi geçmişinin riskinizi artırıp artırmadığını doktorunuza danışın.
Sigara içmek de bir risk faktörüdür. Eğer sigara içiyorsanız, en kısa sürede bırakmak için gerekli adımları atın.
Bağırsak darlıklarının tedavisi, darlığın tipine, uzunluğuna ve yerine bağlı olarak kişiden kişiye değişir. Esas olarak iltihapla ilgili darlıklar bazen steroidler, immünomodülatörler ve anti-TNF ajanları gibi reçeteli ilaçlarla tedavi edilebilir. Bununla birlikte, Crohn ile ilgili darlıkların çoğu enflamatuar ve fibrotik bir karışım olduğundan, bu tedaviler her zaman kendi başlarına etkili değildir.
İlaca cevap vermeyen bağırsak darlıkları için endoskopik tedavi ameliyatı geciktirmenize veya önlemenize yardımcı olabilir. Endoskopik balon dilatasyonu (EBD), bir balonun bağırsağın dar kısmını genişletmek için kullanıldığı zamandır. Endoskopi ile erişilebilen ve komplikasyon içermeyen tek, kısa darlıkların tedavisinde etkilidir. Ne yazık ki, bağırsak darlıklarının nüks oranı oldukça yüksektir. Beş yıl içinde başka bir EBD’ye ihtiyaç duyma şansınız da var.
İlaca cevap vermeyen veya endoskopi ile ulaşılamayan bağırsak darlıkları genellikle ameliyatla tedavi edilir. Kısa, basit darlıklar için, striktureplasti adı verilen bir bağırsak koruyucu prosedür uygulanabilir. Bu prosedürde, bağırsağın hasarlı kısmı kesilir ve yeniden şekillendirilir. Darlıklar daha uzun ve daha karmaşık olduğunda, rezeksiyon cerrahisi yapılır. Bu, bağırsağın hasarlı kısmının tamamen çıkarılmasını içerir.
Bağırsak darlığınız varsa, bağırsağınızın daralmış kısmını tıkamaktan kaçınmak için diyetinizi geçici olarak değiştirmeniz gerekebilir. Küçük, sık yemek yemeye çalışın ve yutmadan önce yemeğinizi iyice çiğnediğinizden emin olun. Ayrıca, sindirimi zor etler, kuruyemişler, kabuklu yemişler, tohumlar, meyve ve sebze kabukları ve fasulye gibi sindirimi zor gıdalardan kaçınmak isteyebilirsiniz.
Diyetinizde önemli değişiklikler yapmadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Bazı şeyleri kesmek, semptomlarınızı daha da kötüleştirebilecek vitamin ve mineral eksikliklerine yol açabilir.
Her ne kadar bağırsak darlıkları Crohn hastalığı olan insanlar arasında oldukça yaygın olsa da, tedavi edilmezse hayatı tehdit eden sorunlara neden olabilirler. Crohn ile ilgili bir darlığa sahip olabileceğinizi düşünüyorsanız, derhal doktorunuza başvurun.
Kaynak: https://www.healthline.com/health/crohns-disease/intestinal-stricture#takeaway
Çeviri: Crohn Tedavisi ekibi.
