Sindirim Sistemi
İçindekiler
Sindirim Sistemi
Sindirim sistemi denildiğinde aklınıza yiyecekler geliyor olabilir. Aslında yanılmış da sayılmazsınız, tükettiğimiz yiyeceklerin belirli aşamalardan geçtikten sonra bir kısmının kana karışmasına, bir kısmının ise vücudumuzdan atılmasına sindirim, gerçekleşen bu aşamalara ise sindirim adı verilmektedir. Peki, sindirim sistem nasıl gerçekleşir? Sindirimin aşamaları nelerdir? Hangi organlar sindirim sistemi içerisinde yer alır? Gelin birlikte bu organları ve sindirim sistemini ele alalım.
Öncelikle sindirim, kimyasal ve fiziksel sindirim olmak üzere iki ana başlığa ayrılmaktadır. Fiziksel sindirim, moleküllerin daha küçük parçalara ayrılmasını, bölünmesini sağlarken, kimyasal sindirim ise besinleri daha küçük parçalara yani atomlara ayırması olarak bilinmektedir. Tüm canlılar sindirim yapmak zorundadır. Durum böyle olunca da sindirim sistemini bilmek ve sindirim sistemi içerisinde ki organların salığını sağlamak bizlerin elindedir. Bu konuyu bir örnek ile açıklamak gerekirse; yiyeceklerin dişlerimiz tarafından parçalanması fiziksel sindirim, parçalama aşamasına gerçekleşen tükürük ise kimyasal sindirime en büyük örneklerdir.
Sindirim Sistemi Yapı ve Organları
Sindirim içerisinde yer alan organlarımızı ise ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak ve anüs olarak sıralamak mümkündür. İlkokul sınavlarında da sıkça soru olarak öğrencilerin karşısına çıkan sindirim sistemi organlarını bir yiyeceğin tüketilmesini düşünerek hızlı bir şekilde öğrenebilirsiniz.
Sindirimi ya da sindirim sistemini incelerken karşınıza çıkacak bir diğer konu ise üst sindirim ve alt sindirim olacaktır. Bu ana başlıkları da ele almamız gerekirse şu şekilde açıklayabiliriz.
Sindirim Sistemi Organları
Üst Sindirim; Ağız, Yutak, Yemek Borusu, Mide. Alt Sindirim; bağırsaklar ve anüsü kapsamaktadır.
Sindirim Sisteminde Ağzın Görevi; ağız boşluğu, dişler, tükürük, dilden oluşan bu bölüm, besinlerin vücuda girişini sağlamakta, gerek görülürse besinleri öğütmektedir. Gerek görülürse dememizdeki amaç ise sıvı besinlerin her hangi bir işleme uğramadan mideye geçişine izin verilmesidir.
Sindirim Sisteminde Yutağın Görevi; Ağızda öğütülen ya da öğütülmeden mideye geçişine izin verilen besinlerin, yemek borusuna ulaştırılması görevini üstlenir.
Sindirim Sisteminde Yemek Borusunun Görevi; Ağız ve yutaktan kendisine ulaştırılan besinlerin mideye aktarılmasını sağlayan yemek borusu, kassal bir olgu olarak bilinmektedir.
Sindirim Sisteminde Midenin Görevi; İçerisinde barındırdığı asidik ile besinlerin son aşamasının sağlanmasına imkan tanıyan mide, besinlerin kana karışmasında ve yine anüse iletilmesinde rol alır.
Sindirim Nasıl Gerçekleşir?
Her gün yediğimiz besinlerin bizlere fayda sağlaması için mutlaka bileşenlerine ayrılması ve yapısında bulunan vitamin ve minerallerin vücuda alınması gerekir. Bunun için ağızdan aldığımız besinlerin sindirilmesi gerekir. Besinlerin ağızdan başlayarak parçalanmasına ve sindirim sistemi organlarına iletilmesi işlemine sindirim adı verilir. Sindirimin gerçekleşmesi için besinlerin çiğneme anından itibaren çeşitli şekillerde parçalanması gerekir. Bu parçalanma ii şekilde gerçekleşmektedir. Bunları şu şekilde açıklayabiliriz;
Sindirim Sistemi Nasıl Çalışır
Fiziksel sindirim; Mekanik sindirimde adı verilen bu sindirimde, besinlerin çiğneme ve kas hareketleri ile küçük parçalara ayrılması sağlanır.
Kimyasal sindirim; bu sindirimde ise besinler enzim adı verilen salgılar sayesinde küçük moleküllere ayrılırlar. Bu sindirimin gerçekleşmesi için enzimlerle birlikte su da olması gerekir.
Sindirimin gerçekleşmesi için bazı organların işlevlerini yerine getirmesi gerekir. Bu organlarla birlikte sindirim olayının nasıl gerçekleştiğini açıklayalım;
Sindirim sistemleri organları ve sindirim süreci;
Ağız;
Sindirim sistemindeki ilk organ ağızdır. Ağız içinde bulunan dil, dişler ve tükürük sindirimin başlamasında oldukça önemli görevler üstlenir. Ancak sindirim başlaması dişlerin besinleri parçalaması ile gerçekleşmektedir.
Yemek borusu;
Bu boru, ağızda parçalanan besinlerin mideye iletilmesini sağlayan organdır. Yapısındaki kaslar sayesinde bu görevi yerine getirebilmektedir.
Mide;
Sindirim sisteminde görevli olan en önemli organdır. Mideye gelen parçalanmış besinler burada hem mekanik hem de kimyasal sindirime uğramaktadır. Midenin kasılıp gevşemesi ile parçalana besinler, mide enzimleri sayesinde küçük moleküllerine ayrılır.
İnce bağırsak;
Bu bağırsak, mideden gelen besinlerin yine hem fiziksel he de kimyasal sindirimlerini gerçekleştirir. Sindirime yardımcı olan diğer karaciğer ve pankreas gibi organların salgılamış olduğu enzimler burada toplanır. Bu enzimler sayesinde kimyasal sindirim gerçekleşir. Bağırsağın hareketlerinden dolayı oluşan parçalanma ise fiziksel sindirim yapılmasını sağlar.
İnce bağırsağa gelen besinlerin vücut için gerekli olan bileşenleri kana aktarılır. Gereksiz olanlar ise atık olarak kalın bağırsağa gönderilir.
Kalın bağırsak;
Buraya gelen atıkların suları emilir ve kalan atıklar anüse gönderilir. Burada vitamin ve minerallerin emilmesi de gerçekleşmektedir.
Anüs;
Kalın bağırsaktan gelen atıklar buradan dışarı atılır ve sindirim sistemi tamamlanmış olur.
Kaynak: http://www.sindirimsistemi.org/
[…] 0 […]